მთავარირეგისტრაციაშესვლა Findout.Com
სამშაბათი, 19.03.2024, 11:46
შესვლის ფორმა
საიტის მენიუ

სექციის კატეგორიები
მოთხრობა
რელიგია
მატიანე
რომანი
ლექსი
პოემა
ესე

მინი-ჩეთი

ჩვენი გამოკითხვა
რომელი მწერალი მოგწონს?
სულ უპასუხა: 167

სტატისტიკა

სულ ონლაინში: 1
სტუმარი: 1
მომხმარებელი: 0

ძებნა

კალენდარი
«  მარტი 2024  »
ორსამოთხხუთპარშაბკვ
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031

ჩანაწერების არქივი

საიტის მეგობრები

მთავარი » ესე
ორის ბიშოპი, კორნელის უნივერსიტეტის რომანულ ლიტერატურის პროფესორი, სწორედ ის პიროვნება გახლდათ, რომლის ინიციატივით საუნივერსიტეტო კომისიამ ვლადიმირ ნაბოკოვი რუსული ლიტერატურის პროფესორის თანამდებობაზე მოიწვია. აქედან დაიწყო ნაბოკოვისა და ბიშოპის მეგობრობა, რომელმაც ოცდახუთ წელს გასტანა. ქვემოთ გთავაზობთ ბიშოპის მოგონებებს ნაბოკოვის შესახებ, რომლებიც მწერლის სამოცდაათი წლისთავისთვის დაიწერა.

დაახლოებით 1941 წელს ნაბოკოვის (ჩემი ამერიკული წარმოთქმის გამო ოდნავ შეცვლილი) გვარი საკუთარი ცნობიერების ნაწილად ვაქციე. მის მიერ \\\"ატლანტიკ მანსლიში\\\" გამოქვეყნებულმა მოთხრობებმა (ახლა ეს უკვე კლასიკაა) მომაჯადოვა აღქმის უჩვეულო სიმძაფრითა და ბრწყინვალე სტილით. ნაბოკოვის ზოგიერთი ფრაზა ახლაც მანუგეშებს ხოლმე, როდესაც ღამღამობით ნათელხილვები ძილს მიფრთხობს. სწორედ იმ დროს ფილიპ მოზლიმ, რომელიც კორნელის უნივერსიტეტში რუსეთის ისტორიას ასწავლიდა, მირჩია, აუცილებლად მოგვეწვია უნივერსიტეტში ნაბოკოვი. აქ მის გვარს კარგად იცნობდნენ: ვლადიმირის ბიძაშვილი, ნიკოლაი (\\\"ბაგაჟის\\\" ავტორი) თანამშრომლობდა მახლობელ ველს-კოლეჯში, იგი მუსიკის შესანიშნავი პედაგოგი გახლდათ. ერთხელ (მგონი, 1944 თუ 1945 წელს) ითაკას თვით ნაბოკოვიც ეწვია და მოხსენებით წარდგა (დიდი წარმატებით) \\\"წიგნისა და თასის\\\" სტუდენტურ კლუბში (არ ვიცი, ვინ ითავა ამ შეხვედრის მოწყობა. იმხანად იქ არ ვიმყოფებოდი).
ომის დამთავრების შემდეგ დამნიშნეს იმ კომისიის თავმჯდომარედ, რომელსაც დაევალა ღირსეული კანდიდატის შერჩევა სლავური ლიტერატურის პროფესორის თანამდებობის დასაკავებლად. კომისიამ \\\"ასპარეზს\\\" თვალი გადაავლო და \\\"შეამოწმა\\\" პრეტენდენტთა მონაცემები. არჩევანი შევაჩერეთ მაღალი სამეცნიერო ხარისხების მქონე რამდენიმე პიროვნებაზე. ერთ-ერთი კანდიდატი იყო ნაბოკოვი, რომელიც ჰარვარდის უნივერსიტეტში პეპლების კოლექციის მცველად მუშაობდა და, ამასთან, უელსლის კოლეჯში მიჰყავდა ლიტერატურული დაოსტატების კურსი. მის ერთადერთ ლიტერატურათმცოდნეობით ნაშრომს წარმოადგენდა მონოგრაფია გოგოლის შესახებ. ეს თხზულება გენიალურ, თუმცა - ექსცენტრიულ თხზულებად ითვლებოდა. სიტუაცია მართლაც რომ განსაკუთრებული იყო. ნაბოკოვს არც ასპირანტურა დაემთავრებინა, არც მაღალი სამეცნიერო ხარისხი ჰქონდა მოპოვებული. მიუხედავად ამისა, კომისიის წევრებმა ის ითაკაში მოიწვიეს და მოიხიბლნენ ნაბოკოვის ერუდიციითა და დახვეწილი მსჯელობით. კომისიაში შემავალი ცალკეული პიროვნებების ყოყმანის მიუხედავად, უნივერსიტეტმა მაინც შესთავაზა ნაბოკოვს სლავური ლიტერატურის ადიუნქტ-პროფესორის ადგილი. ის 1948 წელს შეუდგა მუშაობას და კორნელის უნივერსიტეტში დარჩა 1959 წლამდე.
ნაბოკოვი კითხულობდა რუსული ლიტერატურის საშუალო სირთულის კურსს და, აგრეთვე, სპეცკურსს მის მიერ შერჩეულ თემაზე: \\\"პუშკინის შემოქმედება\\\" ან \\\"მოდერნიზმი რუსულ მწერლობაში\\\". ის თაყვანს სცემდა დიდებულ რუსულ ენას და უკმაყოფილებას გამოთქვამდა, როდესაც ცუდად მომზადებული სტუდენტები ამ ენას ამახინჯებდნენ. ამერიკელი სტუდენტების მიერ ოჯახებიდან შეთვისებულ პოლონურსა და უკრაინულ აქცენტებს, მათ აბნეულ ლუღლუღს ნაბოკოვი პირად შეურაცხყოფად ღებულობდა (ამასთან, ეს იყო სრულიად კანონზომიერი სიტუაცია: სტუდენტთა უმრავლესობა რუსულ ენას სწავლობდა მხოლოდ ერთი წლის განმავლობაში და უფლება არა გვაქვს, გავაკრიტიკოთ პირველი სასწავლო წლის შესავალი კურსი მისი ელემენტარულობის გამო). ვლადიმირი არ მიმართავდა პედაგოგიურ სამყაროში ფართოდ გავრცელებულ პრაქტიკას: თუ სტუდენტები ვერ ერევიან დავალებებს, პროფესორები მათ დატვირთვას უმცირებენ და საკუთარ ნერვებს ზოგავენ.
ულ სამყაროს. მწერალს აინტერესებდა ადამიანის ქცევა და არა - ამა ქვეყნის ძლიერთა ფუჭსიტყვაობა.

სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 982 | Добавил: varse9788 | Дата: 05.06.2011 | Комментарии (0)

ჰმ!
ძნელია ამის აწერა, თუ როგორ ვწერ. შემოქმედების ამბავი ჯერაც უაღრესის იდუმალებითაა მოცული, მეცნიერება დიდ მუშაობას ეწევა შემოქმედების პროცესის შესაცნობად. თეორიები მრავალია, მაგრამ რა?..
ამ ამბის გაცხადება რომ შეიძლებოდეს, მაშინ ყოველი მკითხველი წერას ისწავლიდა (და შეუძლებელი საქმე შეიქნებოდა ყოველივე ხელოვნება). მე არ მინდა იმ ევროპელ მოგვებს დამადარონ, მწიგნობრობას კასტის საუფლოდ რომ აცხადებენ. მწიდნობრობა, ლიტერატურა სხვაა, პოეზიაკიდევ სულ სხვა. სამწუხაროა, დარვინისებური სელექციის კანონი ადამიანს რომ ვერ მიუყენეს.
ვეცდები ნაწილობრივად მაინც გიპასუხოთ. მე შემიძლია შემოქმედებითი მუშაობის გარეგნულ ვითარებათა გამო მოგითხროთ ზოგი რამ (ვინ იცის, ეგებ ვინმეს გამოადგეს ჩემი დაკვირვებანი). თუ ის ბალღები, ახლა რომ ქართველი დედების კალთაში, ან აკვნებში წვანან, ჩემზე უკეთ დაეუფლებიან ქართულ სიტყვას, ეს ფრიადაც გამეხარდება.
საერთოფ, ქვეშეცნეულად ვწერ. მეტწილად სათAაურიდან გამოვდივარ: ვერ გეტყვით თუ როგორ ხდება ეს, როგორ გამოუდგება ერთს ან ორ სიტყვას, სათაურში გახმაურებულს, ათასი და ათი ათასი (როგორც ახლად გაჩენილ დედას _ ნაყარი ფუტკარი). სათაურის დაწერიდან უკანასკნელ წერტილის დასმამდის შემდეგი პროცესებიც უნდა ვიგულისხმოთ. სამჯერ, ოთხჯერ, ხან მეათეჯერაც გადაწერა, მერმე მანქანაზე გადაბეჭდვა, გადანაბეჭდის კორექტურა, შემდეგ ანაწყობის მრავალკეცი შესწორება და შემოწმება. ჩემი ნაწერების კორექტურა უდიდეს სიხარულს მგვრის. წერისა და გადაწერის დროს მე დიდის სიყვარულით ვეთამაშები ქართულ ასოებს, გაოცებული შევსცქერი მათ. ანი ნამგლისათვის მიუმსგავსებია ქართველ ხალხს, ბანი ყელმოღერებულ ქართულ სურებს, დოქებს და ჭინჭილებს. განი ლაგვინებს და ქვევრებს ჰგავს. კბილიოანი ასოები ღ, ყ, ლ, დ, რაღაც ქვეწარმავალს მაგონებს, ზოგიც ხერხებს, სათლელ, სახლეჩ ან სატეხ ხელსაწყოებს. ძალიან მახარებენ ღერიანი ასოები, ისინი ხან ლელივით იკეცებიან, ხანაც ცხენოსანი ჯარის პიკეტებსავით წამოვლენ. განების, ყარების, დონების, ენების, ვინების ფეხები ხრმლებს, წერაქცულებს და წათებს მიაგვანან. ინები ცხენების ნალებს. ვინ იცის, ცხენოსან ერს თან მოეტანოს იგი მესოპოტამიის ხრიოკებიდან ომითა და ზათქით წამოსულს.
ყოველი ქართული ასო რაღაც უცნაური სიმბოლიკის აღმძვრელია ჩემს წარმოდგენაში. მე დიდის სიამოვნებით დავსწერდი ანბანთქებას.
როცა წერით დავიღლები, თვალს შევავლებ ხოლმე ასოებს, გაოცებული შევცქერი ბნელი საუკუნეების საშოში უთარიღოდ წარმოშობილ ფანტასტიურ იეროგლიფებს. თანაც მოშაინესავით მიხარია, რომ ლინგვისტები და ფილოლოგები ვერაჟამს ჩასწვდებიან მათთვის ჩათქმულ საიდუმლოებას.


სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 899 | Добавил: varse9788 | Дата: 03.06.2011 | Комментарии (0)

თანამედროვე პროზის მიმოხილვისას, თუნდაც მიმოხილვა მსუბუქი და ზერელე იყოს, შეუძლებელი იქნებოდა არ შეგვენიშნა, რომ წერის ტექნიკა ადრინდელთაგან შედარებით, ერთგვარად გაუმჯობესდა. შეიძლება ითქვას, რომ უბრალო ხერხებითა და პრიმიტიული მასალით ფილდინგი ჩინებულად სარგებლობდა და ჯეინ ოსტინი კიდევ უკეთესად. მაგრამ აბა, მათი შესაძლებლობები ჩვენსას შეუდარეთ. მათი შედევრები საოცარი სისადავით გამოირჩევა. და მაინც, შედარება ლიტერატურისა, ვთქვათ, ავტომობილების დამზადებასთან, ერთი შეხედვით, ნაძალადევ შთაბეჭდილებას ახდენს. საუკუნეების მანძილზე თმცა ბევრი შევითვისეთ მანქანების დამზადების შესახებ, საეჭვოა, რაიმე ახალი გვესწავლოს ლიტერატურაში. ჩვენ უკეთ წერა არ გვისწავლია; მთავარი, რაც შეიძლება ახლა ითქვას, ისაა, რომ წინსწრაფვა უნდა გაგრძელდეს თუნდაც მცირედ: აქეთ, მერე იქით, მაგრამ წრიულად, რათა მთელი გზა განვითარების უმაღლესი მწვერვალიდან ხელისგულივით გადაგვეშალოს. ალბათ ზედმეტიცაა იმის თქმა, რომ მწვერვალზე, ამ დიდებულ გადასახედზე, თუნდაც წამიერი დაყოვნების სურვილიც კი არ გვაქვს. ქვევით კი, ბრბოში მტვრით ნახევრად თვალდავსილები შურით გამოვყურებთ იმ ბედნიერ მეომრებს, ვისაც ბრძოლაში ისე უშფოთველად გაუმარჯვიათ, თავს ძლივსძლივობით თ ვიკავებთ კბილებში რომ არ გამოვცრათ, მათ ჩვენსავით სასტიკი ბრძოლები არ გადაუხდიათო. ამის გარკვევა ლიტერატურის ისტორიკოსს ევალება, მან უნდა დაადგინოს, დასაბამთან ვართ, შუაში თ ბოლოში ვდგავართ პროზის დიადი ეპოქისა, – რადგან ვაკეზ თვალთახედვის არე მოკლეა. მხოლოდ ის ვიცით, რომ მადლიერება და მტრობა შთაგვაგონებენ; გვეჩვენება; რომ ზოგი ბილიკი ნაყოფიერი მიწისაკენ მიგვიძღვის, ზოგიც ბორიაყისა და უდაბნოსაკენ; და ამის გამო ღირს, რომ კაცი რამეს ეცადოს.



სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 2101 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 20.04.2011 | Комментарии (0)

ერთხელ კნუტ ჰამსუნმა ანკეტის შევსებისას ასეთი რამ ბრძანა: მარტოოდენ დროის მოსაკლავად ვწერო. ეგებ, გულწრფელიც იყო, მაგრამ ვფიქრობ, მაინც ცდებოდა. მწერლობა, როგორც თავად სიცოცხლე, ესაა მოგზაურობა რაღაცის შეცნობის მიზნით. იგი მეტაფიზიკური თავგადასავალია: რეალობის არაპირდაპირი გაცნობიერების საშუალებაა, რომელიც ნებას გთავს მოიპოვო ერთიანი და არა შეზღუდული თვალსაზრისი სამყაროს შესახებ. მწერალი არსებობს ყოფის ზედა ფენასა და ქვედას შორის და მიემართება ბილიკით, მათ რომ აკავშირებს, რათა, ბოლოს და ბოლოს, თავად იქცეს ამ ბილიკად.
მე ვიწყებდი სრული დაბნეულობისა და შეცბუნება-განცვიფრების მდგომარეობით, სხვადასხვა იდეათა, განცდათა და ცხოვრებისეულ შეხედულებათა ჭაობში რომ ვიყავი ჩაფლული. დღესაც კი წინანდებურად მე არა ვთვლი საკუთარ თავს მწერლად ამ სიტყვის მიღებული მნიშვნელობით. მე, უბრალოდ, საკუთარი ცხოვრების მთხრობელი ვარ და რაც უფრო შორს მივდივარ ამ მონათხრობით, მით უფრო ვგრძნობ მის უშრეტობას; იგი უსაზღვროა, როგორც თავად ამ სამყაროს ევოლუცია. და წარმოადგენს ყოველივე იდუმალის ამობრუნებას, მოგზაურობას ყველაზე წარმოუდგენელ განედებზე, სანამ რომელიღაც წეროტილში ანაზდეულად ნათელი არ გახდება შენთვის, რომ მონათხრობი გაცილებით ნაკლებ მნიშვნელოვანია, ვიდრე თავად მოთხრობა. აი, სწორედ ეს თვისება, ხელოვნებისგან განუყოფელი, ანიჭებს კიდეც მას მეტაფიზიკურ იერსახეს, - ამის გამოა იგი ზეაწეული დროზე, სივრცეზე, იგი ეწევნება კოსმიურ რიტმს, შესაძლოა, მხოლოდ ამ რიტმით განსაზღვრული, ხოლო ხელოვნების \"სამკურნალო თვისება\" მდგომარეობს მის მნიშვნელობაში, მის უმიზნობაში, მის გაუსრულებლობაში.
მე ლამის პირველი ნაბიჯებიდანვე მშვენივრად ვიცოდი, რომ არავითარი მიზანი არ არსებობს. ყველაზე ნაკლებ იმას მოვითხოვ, მთელი მოვიცვა - მხოლოდ ვესწრაფვი, საკუთარი შეგრძნება მთლიანობისა - აღმოცენებული როგორც ხსოვნა ჩემი ხეტიალისა, - აღვბეჭდო ყოველ ფრაგმენტში, ყოველ წიგნში, რაკი სულ უფრო ღრმად ვხნავ ცხოვრებას: წარსულსაც, მომავალსაც და, აი, როცა ასე ხნავ დღიდან დღემდე, ჩნდება დარწმუნებულობა, რომელიც რწმენაზე ანუ დოგმაზე ბევრად არსებითია. მე ვხდები სულ უფრო გულგრილი ჩემი, როგორც მწერლის, ხვედრისადმი, მაგრამ სულ უფრო დარწმუნებული ჩემ ადამიანურ დანიშნულებაში.

სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 894 | Добавил: varse9788 | Дата: 20.04.2011 | Комментарии (0)

ამ თემაზე-მწერლის მუშაობაზე-ზოგი მწერალი მთელ ტომს დასწერდა. 
იგი ძალიან ფართეა და რთული. მას ორი მხარე აქვს: ტექნიკური და ფსიქოლოგიური. წეირს მარტოოდენ ტექნოლოგია არც იმდენად საინტერესოა, ხოლო შემოქმედების ფსიქოლოგია ძალიან ძნელიც არის და მოსაწყენიც. იგი იმიტომ არის ძნელი, რომ შემოქმედების ფსიქოლოგია, როგორც მეცნიერება - ისიც ექსპერიმენტალური! - არც კი არსებობს, ხოლო რაც არსებობს – მეტისმეტად ცვალებადია, დაუდეგარი და ჭრელი. შემაძრწუნებელია ის დრო, როცა ვინმე ვივი-სექტორი პოეტს ან კომპოზიტორს კეფაზე ახალნაირ აპარატს მიადებს და მისი აზრებისა და ლანდების სურათს გადაიღებს. თუმცა-გულმშვიდად იყავიტ, ხელოვანნო, ასეთი დრო არასოდეს არ დადგება, იმიტომ, რომ ის აპარატი მონადირესავით დააფრთხობს ნადირს – აზრს. ხიბლს, სახეს, ვინაიდან შემოქმედება და სიყვარული მეტიჩარა მეთვალყურეს თანაბრად გაურბიან.
მაგრამ რადგან შემოქმედებაც და მისი ფსიქოლოგიაც მაინც არსებობს, იმიტომ ზოგი ვინმესთვის სასარგებლო იქნება ცალი თვალით მაინც ჩაიხედოსი იმ იდუმალ კოლოფში, სადაც რომანი, პოემა, ოპერა, სურათი ან ქანდაკება მზადდება.
ბედნიერია, ვინც თავისი გზა ჭაბუკობის დროსვე იპოვა. მამაჩემი სოფლის მეურნე იყო და მეც ამ ხელობისთვის მამზადებდა. აგრონომიამ რვა წელიწადი წამართვა. მამაჩემი რომ გარდაიცვალა, სკოლის დირექტორმა დამიბარა და მითხრა: ,,თქვენ აგრონომად არ გამოდგებით, ამიტომ გირჩევთ სხვა ხელობა აირჩიოთ, მაგალითად, ტელეგრაფისტობა. 

სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 1132 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 20.04.2011 | Комментарии (0)

ალერსის ბაღში 

გილიოტინაზე რომ აიყვანეს ანდრე შენიე, მან შუბლზე ხელი მიიდო და სთქვა: 

აქ იყო რაღაც! 

ჩემო კარგო, ჩემს გულშიაც იყო რაღაც, მაგრამ ახლა აღარ არის; ტყუილს ამბობენ, რომ სიყვარულის ადგილს სიძულვილი იჭერსო, მე არ ვგრძნობ სიძულვილს, სიცოცხლე ისევ მეძახის ვნების ძახილით და მეც მივდევ ამ ხმას. რად არ იცოდი, რომ ჩემი სიყვარული მრისხანე საგუშაგო იყო? რად არ იცოდი, რომ ჩემი სიყვარული შუადღე იყო უდაბნოში, მწველი? შენ ალერსად მიიღე ის სიმღერა, ჩემში რომ რღვევის ღმერთი მღეროდა? შენ შემოდი ალერსის ბაღში დასასვენებლად, ვერ შეამჩნიე როგორ იკლაკნებოდნენ გველები, მოშხამული ყვავილები სასიკვდილოდ როგორ თრთოდნენ!... ახლა გვიანაა!.. როდის ამდგარა საფლავით მკვდარი; როდის იყო, რომ ორჯერ ყვაოდნენ ყვავილები: გვირგვინმოხსნილ სიწმინდეს ვერ დაიბრუნებ!.. მაგრამ, შენც ხომ შველი იყავ ჩემს გულ-მკერდზე გამთბარი, შენც ხომ აფთარივით გწყუროდა ჩემი სისხლი? იყავ მშვიდობით. ცხოვრების გზაჯვარედინზე შევხვდით ჩვენ, რომ ერთმანეთს გავშორებოდით; ჩემი გაზაფხულის დღე და ღამე შენ გიმღეროდი; რა გენაღვლება სხვას ვუმღერო მკრთალი ჰანგი შემოდგომისა? 




სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 845 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 20.04.2011 | Комментарии (0)

ერთხელ კნუტ ჰამსუნმა ანკეტის შევსებისას ასეთი რამ ბრძანა: მარტოოდენ დროის მოსაკლავად ვწერო. ეგებ, გულწრფელიც იყო, მაგრამ ვფიქრობ, მაინც ცდებოდა. მწერლობა, როგორც თავად სიცოცხლე, ესაა მოგზაურობა რაღაცის შეცნობის მიზნით. იგი მეტაფიზიკური თავგადასავალია: რეალობის არაპირდაპირი გაცნობიერების საშუალებაა, რომელიც ნებას გთავს მოიპოვო ერთიანი და არა შეზღუდული თვალსაზრისი სამყაროს შესახებ. მწერალი არსებობს ყოფის ზედა ფენასა და ქვედას შორის და მიემართება ბილიკით, მათ რომ აკავშირებს, რათა, ბოლოს და ბოლოს, თავად იქცეს ამ ბილიკად.
მე ვიწყებდი სრული დაბნეულობისა და შეცბუნება-განცვიფრების მდგომარეობით, სხვადასხვა იდეათა, განცდათა და ცხოვრებისეულ შეხედულებათა ჭაობში რომ ვიყავი ჩაფლული. დღესაც კი წინანდებურად მე არა ვთვლი საკუთარ თავს მწერლად ამ სიტყვის მიღებული მნიშვნელობით. მე, უბრალოდ, საკუთარი ცხოვრების მთხრობელი ვარ და რაც უფრო შორს მივდივარ ამ მონათხრობით, მით უფრო ვგრძნობ მის უშრეტობას; იგი უსაზღვროა, როგორც თავად ამ სამყაროს ევოლუცია. და წარმოადგენს ყოველივე იდუმალის ამობრუნებას, მოგზაურობას ყველაზე წარმოუდგენელ განედებზე, სანამ რომელიღაც წეროტილში ანაზდეულად ნათელი არ გახდება შენთვის, რომ მონათხრობი გაცილებით ნაკლებ მნიშვნელოვანია, ვიდრე თავად მოთხრობა.

სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 1032 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 19.04.2011 | Комментарии (0)

ვერ განვაცხადებ, რომ შემიძლია ამბავი ისე მოვყვე, როგორც ამას საჭიროება მოითხოვს.
მარტო იმას გეტყვით, რომ ვიცი, თუ როგორ უნდა მოყვე ამბავი, ვინაიდან წლების განმავლობაში თითქმის ყოველ დღეს გამოცდილ მთხრობელებთან ვატარებდი.
რამდენიმე სახის ამბავი არსებობს, მაგრამ რთული სახეობა ერთია-იუმორისტული. ახლაც ძირითადად ამ ერთზე ვისაუბრებ. იუმორისტული მოთხრობა ამერიკულია, სასაცილო-ინგლისური, მახვილგონივრული-ფრანგული. იუმორისტული მოთხრობა დამოკიდებულია მისი თხრობის მანერაზე; სასაცილო და მახვილგონივრული-ამბავზე.
იუმორისტულ მოთხრობას შეუძლია დიდზე გაიჭიმოს, რამდენიც ნებავს აქეთ-იქით იხეტიალოს და ბოლოს მივიდეს კონკრეტულად არსად, მაგრამ სასაცილო ან მახვილგონივრული ამბავი მოკლე და მკვეთრი უნდა იყოს. იუმორისტული მოთხრობა ნაზად ბუყბუყებს, დანარჩენები-ფეთქდებიან.

იუმორისტული მოთხრობა მკაცრად არის განსაზღვრული როგორც მხატვრული ნაწარმოები—მაღალი და დახვეწილი ხელოვნება_და მხოლოდ ხელოვანს შესწევს მისი თხრობის უნარი. მაგრამ დიდი ხელოვნება არ სჭირდება სასაცილო თუ მახვილგონივრული ამბის თხრობას; ეს ყველას ხელეწიფება. იუმორისტული ამბავი როგორც მონათხრობი, ანუ ზეპირად გადმოცემული და არა ნაბეჭდი, ამერიკაში შეიქმნა და აქვე, სახლში დარჩა.


სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 901 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 18.04.2011 | Комментарии (0)

1900 წლის 20 ნოემბერს ნიუ იორკში 19-ე საუკუნის კლუბში გამართულ სადილზე ბატონმა კლემენსმა წარმოთქვა სიტყვა "ლიტერატურის გაუჩინარება”. დოქტორმა გოულდმა კლემენსის წარდგენისას თქვა, რომ მან (სპიკერმა), გერმანიაში ყოფნისას მრავალჯერ მოიბოდიშა ერთი ლიტერატორის გამო, რომელიც გერმანელთა ენის გათავისუფლებას ახდენდა.
"სულ არ იყო აუცილებელი თქვენს თავჯმდომარეს ჩემს მაგივრად ბოდიში ეხადა გერმანიაში. სრულებით არ იყო საჭირო. ამის სანაცვლოდ მას უნდა დაეინტერესებინა საცოდავი ღამენათევი ტევტონელები იმ სამსახურის გამო, მათ რომ გავუწიე. მათ ენას მოწესრიგება ესაჭიროებოდა წლების მანძილზე. ამ საქმის კეთების სურვილი სხვას ვერავის შევატყე. ავდექი და ჩემს თავზე ავიღე ეს და ახლა საკუთარ თავს ვეპირფერები, რომ ამისაგან კარგი საქმეც გამომივიდა. გერმანელები თავიანთი ზმნების შეკვეცის არაჰუმანურ საშუალებას მიმართავენ. ახლა ამის გამო ზმნას საკმაოდ მძიმე დრო დაუდგა. ძალზე არაჰუმანურია მისი გახლეჩვა. მაგრამ ეს ისაა, რაც გერმანელებმა ჩაიდინეს. მათ აიღეს ზმნის ნაწილი და დადეს აქ, როგორც ფსონი, მერე აიღეს მეორე ნაწილი და მოაშორეს როგორც მეორე ფსონი, ხოლო ამ ორ ზღვარს შორის მათ უბრალოდ ჩატენეს გერმანული ენა. მე ვიმეორებ, რომ ბოდიში არ უნდა მოუხადო იმ ადამიანს, რომელიც დაეხმარა მათ ცოტათი მაინც შეეჩერებინა ასეთი დასახიჩრება.


სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 845 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 18.04.2011 | Комментарии (0)

ძველად, ქართულ პრესაში, დიდი დავა ატყდა იმის შესახებ, თუ რატომ არ იწერება ქართული ცხოვრების რომანი. ამ კამათში, როგორც მახსოვს, ბევრი ჭკვიანიცა და ბევრი არამკითხეც იღებდა მონაწილეობას, მაგრამ მე ყველაზე უფრო დამამახსოვრდა არჩილ ჯორჯაძის აზრი; ის ამტკიცებდა, რომ საამისოდ მასალას თვითონ ჩვენი სინამდვილე არ იძლევაო.

მე მგონია, რომ ეს მოსაზრება სრულ გაუგებრობაზე არის აშენებული. და ყველაზე უფრო საწყენია, რომ ამ აზრს ემხრობოდა არჩილ ჯორჯაძე, რომელმაც პირველმა დაიწყო წერა ქართული ინტელიგენციის ისტორიისა.

შეუძლებელია მოინახოს უფრო მეტი მასალები რომანისათვის, რასაც იძლევა საქართველო მე-19 საუკუნეში. ეს არის უდიდეს გარდატეხათა ეპოქა. განა ლევ ტოლსტოიმ ამ ეპოქას არ უძღვნა თავისი „ჰაჯი-მურატი” (აუარებელ მასალებს ამ რომანისათვის ტოლსტოის აწვდიდა სიმონ ესაძე). და განა პირველად არ არის აქ მწერლობაში გამოყვანილი მანანა ორბელიანი, რომელიც მარტო ერთი დაამშვენებდა ერთ რომანს!

თუნდაც უბრალო მოხელე ბოროზდინი თავის მოგონებებში სამეგრელოსა და სვანეთის შესახებ იძლევა აუარებელ მასალებს: მარტო ერთი მენიკი შერვაშიძე რად ღირს მხატვრული პროზისათვის, ანდა გაგარინის მკვლელობა დადეშქელიანისაგან; და კიდევ ვინ მოსთვლის!

ყველა ამ მასალების ფონზე გადაიხსნებოდა ტოლსტოის „ომისა და მშვიდობის” შესადარი რომანი.



სრულად ნახვა
Категория: ესე | Просмотров: 1274 | Добавил: Admin-Gio | Дата: 17.04.2011 | Комментарии (0)

1 2 »

  Findout.Com - © 2024